Gastrit ve Reflü Hastalığı sıklıkla birbiriyle  karıştırılıyor. Neyiniz var diye sorulduğunda, “gastritim var” diye cevap veren hastaların çoğu aslında reflü nedeniyle başvurmuş oluyor. Gastrit genellikle belirti vermeyen sessiz seyreden bir hastalık. Reflü ise midede yanma, kaynama, ekşime, kazınma, göğüs ağrısı, mideden ağıza acı-ekşi su gelmesi, öksürük, ses kısıklığı, yutma güçlüğü ve daha pek çok farklı belirtiye neden olabilen bir hastalık.

Bu karışıklığa ülkemizde hastaların bir çoğunda, hem reflü hem de gastritin aynı anda ve birlikte bulunması yol açıyor. Aslında her ikisi de farklı farklı hastalıklardır. Reflü asitli mide içeriğinin geriye yemek borusuna kaçması sonucunda oluşurken, gastrit midenin (çoğunlukla) Helicobacter pylori isimli bir bakterinin neden olduğu iltihabi hastalığı anlamına gelmektedir. H. pylori ile ilgili daha detaylı bilgiler için tıklayınız.

H. pylori gastriti sessiz bir hastalıktır, genellikle belirti vermez. Türkiye’de insanların yaklaşık %80’inde H. pylori gastriti olmasına rağmen bunların büyük çoğunluğunda mide rahatsızlığını düşündürecek belirtiler yoktur. Sorulduğunda midelerinin gayet normal olduğunu söyleyebilirler. Reflü hastalığında ise midede yanma, ekşime, kazınma ve ağrı gibi pek çok belirti olabilir. Dolayısıyla hem reflüsü hem de gastriti olan kişilerde belirtilerin asıl nedeni genellikle reflüdür.

Endoskopik Sonuçları Kafa Karışıklığına Yol Açabiliyor

Endoskopi yapıldığında yemek borusunda özofajit adı verilen yaralar görülürse reflü tanısı kesinleşmiş kabul edilir. Ancak reflü hastalarının hepsinde özofajit görülmez. Endoskopi yapılan reflü hastalarının üçte ikisinde yemek borusununda özofajit yoktur. Gastritte ise durum tam tersidir. Ülkemizde insanların %70-80’inde gastrit ve dolayısıyla Helicobacter pylori vardır ve bu kolayca tespit edilebilir. Bu durumda reflü belirtileri nedeniyle endoskopiye gelen hastaların çoğu ellerindeki raporda gastrit tanısıyla giderler.

Gastrit Tedavisi Karışıklığını Biraz Daha Artırabiliyor

Hastaya yeterli zaman ayrılarak, klinik olarak iyi değerlendirilememişse, elindeki endoskopi raporunda da sadece gastrit tanısı varsa buna göre bir tedavi yani gastrit tedavisi verilmektedir. Hem gastritlerinin hem de reflülerinin olduğu bazen söylenmemekte, söylense bile yeterince zaman ayırılıp vurgulanmamışsa hasta tarafında anlaşılamamaktadır.

Gastrit tedavisinde PPI grubu mide ilaçları (Omeprazol, Pantoprazol, Lansoprazol, Esomeprazol, Rabeprazol) ile birlikte antibiyotikleri de içeren 3 veya 4 ilaç verilmektedir. PPI grubu ve halk arasında mide koruyucu olarak bilinen ilaçlar hem reflü hem de gastrit tedavisinde kullanılırlar. Gastrit tedavisinde 14 gün kullanılırken reflü tedavisinde genellikle 2 ay kullanılırlar. Reflüsü olanlarda zaman zaman PPI grubu ilaçların tekrar verilmesi de gerekebilir.

Gastrit tedavisi sırasında reflüde etikili PPI grubu ilaçlar da verildiği için hastanın reflü belirtilerinde düzelme olur, rahatlar. Ancak gastrit tedavisi kısa sürdüğü için reflü açısından yeterli olmaz. Bir çoğunda reflü belirtileri kısa süre sonra tekrarlar. Hasta bilgilendirme eksikliği nedeniyle, bunun gastrit nüksü olduğunu zanneder (nüks: hastalığın tekrarlaması anlamına gelir). Aslında nüks eden reflü belirtileridir. Hatta bir çokları tekrar doktora gidip “gastritim tekrarladı” diyebilir. Bu şekilde gelen hastalara kontrol için H. pylori testleri yapılabilir. Kandan bakılan H. pylori testleri tercih ederse yalancı pozitiflik ortaya çıkar. Gastrit iyileşse ve Helicobacter pylori kaybolsa bile bağışıklık sisteminin hafızasından dolayı kan testleri yıllarca pozitif kalmaya devam edebilir. Sonuç olarak yanlış test seçimi, gastritin devam ettiği yanılsamasına yol açar. NGastritin devam ettiği sanılarak gereksiz yere tekrar antibiyotik tedavileri uygulanabilir. Dışkıda bakılan H. pylori testlerinde böyle bir problem olmaz.

Reflü ve Gastrit Arasındaki Farklılıklar
  • Gastrit ile reflü hastalığı farklı hastalıklardır.
  • Her ikiside toplumda sık olduğu için pek çok hastada aynı anda ve birlikte bulunabilirler.
  • Belirtilerin kaynağı çoğunlukla reflüdür ve gastrit genellikle sessizdir.
  • Reflü hastalarının çoğunda endokopide reflü belirtisi yokken gastrit belirtisi vardır.
  • Reflü hastalarında endoskopi ülser, darlık, büyük mide fıtıkları ve kanser gibi riskli hastalıkların olup olmadığının araştırılması amacıyla yapılır. Reflünün hafif mi, şiddetli mi olduğunu da gösterir. Tabi aynı zamanda gastrit olup olmadığı da ortaya çıkmış olur.
  • Mide ülseri, duodenum ülseri, mide kanseri gibi hastalıklara neden olabileceğinden h. pylori gastritinin tedavi edilmesi gereklidir.
  • H. pylori tedavi edildikten sonra kontroller kan testleri değil gaytada H. pylori antijen testi ile yapılmalıdır. Gaytada antijen testi yokta üre nefes testi de yapılabilir.
  • H. pylori gastritinin ilaçları içinde yer alan PPI grubu ilaçlar aynı zamanda reflü ilaçları olduğu için reflü belirtileri de düzelir.
  • Reflü tedavisinde PPI grubu ilaçların gastritte olduğundan daha uzun süre kullanılması gerekir.
  • Hastalar aynı anda iki farklı hastalığı olduğu konusunda ve bunların tedavileri arasındaki farklılıklar konusunda bilgilendirilmelidir.

Reflü hastalığı hakkında daha detaylı bilgi edinmek için buraya tıklayınız.

Gastrit hakkında daha detaylı bilgi edinmek için buraya tıklayınız.